Słownik | Fundusze Europejskie dla Opolskiego

Metoda pozwalająca przeanalizować atuty i słabości regionu wobec szans i zagrożeń stwarzanych przez otoczenie. Skrót SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strengths (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse), threats (zagrożenia).

Ogół działań, poprzez które uzyskuje się niezależną ocenę funkcjonowania instytucji, legalności, gospodarności, celowości, rzetelności. Audyt jest zazwyczaj wykonywany przez odrębną komórkę, podporządkowaną bezpośrednio kierownikowi instytucji (audyt wewnętrzny) lub przez podmiot zewnętrzny (audyt zewnętrzny).

Podmiot, o którym mowa w art. 2 pkt 9 rozporządzenia ogólnego. 

Beneficjent oznacza:
a) podmiot publiczny lub prywatny, podmiot mający osobowość prawną lub niemający osobowości prawnej lub osobę fizyczną, odpowiedzialne za inicjowanie operacji lub inicjowanie i wdrażanie operacji;
b) w kontekście partnerstw publiczno-prywatnych ("PPP") - podmiot publiczny inicjujący operację PPP lub partnera prywatnego wybranego do jej wdrażania;
c) w kontekście programów pomocy państwa - przedsiębiorstwo, które otrzymuje pomoc;
d) w kontekście pomocy de minimis udzielanej zgodnie z rozporządzeniami Komisji (UE) nr 1407/2013 39  lub (UE) nr 717/2014 40  państwo członkowskie może zdecydować, że beneficjentem do celów niniejszego rozporządzenia jest podmiot udzielający pomocy, w przypadku gdy jest on odpowiedzialny za inicjowanie operacji lub za inicjowanie i wdrażanie operacji;
e) w kontekście instrumentów finansowych - podmiot, który wdraża fundusz powierniczy, lub, jeżeli nie istnieje struktura z funduszem powierniczym, podmiot wdrażający fundusz szczegółowy, lub, jeżeli instytucja zarządzająca zarządza instrumentem finansowym - instytucję zarządzającą;

Narzędzie planistyczne wykorzystywane przy ocenie opłacalności przedsięwzięć gospodarczych. Biznesplan sporządza się na potrzeby wewnętrzne przedsiębiorstwa, jest także narzędziem komunikacji zewnętrznej m.in. w celu pozyskania źródeł finansowania inwestycji. Dokument ten zawiera kompleksowy spis celów oraz zadań, jakie stawia się przed przedsiębiorstwem. Jego elementami są m.in. analiza finansowa, analiza rynku, analiza SWOT. Treść biznesplanu powinna: odzwierciedlać aktualną, rzeczywistą sytuację analizowanego podmiotu gospodarczego z różnych punktów widzenia (finansowego, produkcyjnego itd.), uwzględniać otoczenie przedsiębiorstwa, w tym analizę rynku, prezentować kadrę przedsiębiorstwa, jej kwalifikacje, doświadczenie, umiejętności itd., przedstawiać stosowane technologie produkcji, ich energochłonność lub inne istotne z punktu widzenia przedsiębiorstwa elementy, np. wpływ na środowisko naturalne, być sporządzona językiem zrozumiałym dla odbiorcy (potencjalnego inwestora), niezbyt obszerna. Biznesplan zazwyczaj jest załącznikiem wymaganym przy ubieganiu się o dofinansowanie z Funduszy Europejskich.

W nowej perspektywie 2014-2020 unijna pomoc skupia się na wybranych dziedzinach, czyli tzw. celach tematycznych. Zostały one określone na podstawie Strategii Europa 2020. Jest ich jedenaście. Należą do nich: badania i działalność innowacyjna, technologie informacyjno-komunikacyjne, konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw, gospodarka niskoemisyjna, dostosowanie do zmian klimatu, ochrona środowiska, zrównoważony transport, wspieranie zatrudnienia, integracja społeczna i zwalczanie ubóstwa, edukacja, skuteczna administracja publiczna.

Proces sporządzania i przekazywania do Komisji Europejskiej poświadczonych wniosków o płatność w celu otrzymania zwrotu środków przekazanych przez instytucję zarządzającą i instytucję pośredniczącą na rzecz beneficjentów.

Centralny system teleinformatyczny, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027.

Decyzja podjęta przez jednostkę sektora finansów publicznych, która stanowi podstawę dofinansowania projektu, w przypadku gdy ta jednostka jest jednocześnie instytucją udzielającą dofinansowania oraz wnioskodawcą.

Potwierdzenie przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, wykonującego zadania państwa członkowskiego, spełniania przez instytucję zarządzającą, instytucję pośredniczącą i instytucję wdrażającą lub krajowego kontrolera lub wspólny sekretariat warunków zapewniających prawidłową realizację programu operacyjnego.

Forma aktów prawnych Wspólnoty. Jest prawnie wiążąca, jeśli chodzi o realizację celu i terminu działania. Pozostawia jednak adresatom swobodę wyboru środków i metod jej wdrożenia w narodowe systemy prawne.

Część programu operacyjnego albo część priorytetu, w ramach której wnioskodawcy mogą realizować swoje projekty.

Jeden z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, którego zadaniem jest zmniejszanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionów należących do Unii Europejskiej. Z EFRR pochodzi m.in. wsparcie inwestycji produkcyjnych i infrastrukturalnych oraz wsparcie udzielane małym i średnim przedsiębiorcom.

Za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) Unia Europejska inwestuje w ludzi i wspiera wdrażanie Europejskiego filaru praw socjalnych. Fundusz EFS+ wspiera unijną politykę społeczną oraz w dziedzinie zatrudnienia, edukacji i rozwoju umiejętności, a także reformy strukturalne w tych obszarach.

Ocena/oszacowanie jakości (stopnia) realizacji programu (tzn. jego faktycznych rezultatów) w stosunku do wcześniejszych założeń (tzn. oczekiwanych efektów). W przeciwieństwie do monitorowania lub kontroli ewaluacja odnosi się do efektów długoterminowych (oddziaływania). Zasadniczym celem ewaluacji jest stałe ulepszanie skuteczności i efektywności programów realizowanych przez władze publiczne. Przeprowadzana jest w celu osiągnięcia pozytywnych efektów społecznych i gospodarczych związanych bezpośrednio z danym programem oraz zwiększania przejrzystości i promowania działań podejmowanych przez władze publiczne. Ewaluacja jest wykonywana jako: ewaluacja wstępna, ewaluacja w połowie okresu realizacji oraz ewaluacja końcowa.

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego oraz Europejski Fundusz Społeczny Plus, o których mowa w art. 1 rozporządzenia ogólnego.

Odpowiada za weryfikację zgodności systemów zarządzania programami z prawem krajowym i wspólnotowym oraz analizę, czy systemy te funkcjonują prawidłowo. Dla wszystkich programów operacyjnych funkcje Instytucji Audytowej pełni Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej w Ministerstwie Finansów. W przypadku RPO część funkcji IA jest delegowanych do urzędów kontroli skarbowej w województwach.

Komórka organizacyjna w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju, odpowiedzialna za certyfikację wydatków ponoszonych w ramach Funduszy Europejskich. W latach 2014-2020 funkcję Instytucji Certyfikującej powierzono Instytucjom Zarządzającym poszczególnymi programami operacyjnymi.

Podmiot, któremu została powierzona, w drodze porozumienia albo umowy zawartych z instytucją zarządzającą, realizacja zadań w ramach krajowego lub regionalnego programu operacyjnego. IZ RPO WO 2014-2020 powierzyła funkcję IP dla: Opolskiego Centrum Rozwoju Gospodarki Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Opolu Związku ZIT [Biuro Stowarzyszenia Aglomeracja Opolska].

Instytucja płatnicza to instytucja lub organ odpowiedzialny za przygotowywanie i składanie wniosków o płatność do Komisji Europejskiej.

Właściwy minister albo inny organ administracji publicznej, odpowiedzialny za przygotowanie i nadzorowanie realizacji programu. W programach krajowych funkcję Instytucji Zarządzającej pełni Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, a w programach regionalnych Zarządy Województw. W Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Opolskiego funkcję IZ pełni Zarząd Województwa Opolskiego.

Lokalna lub regionalna wspólnota samorządowa. Jednostki te są samodzielne i autonomiczne w działaniu w sferze spraw publicznych o znaczeniu lokalnym. Jednostki prowadzą swoją działalność we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. 

Kwota, o jaką pomniejsza się dofinansowanie dla projektu lub programu operacyjnego w związku z nieprawidłowością indywidualną lub systemową. Pomniejszenie dofinansowania dla projektu może być dokonane przez właściwą Instytucję na etapie weryfikacji wniosku beneficjenta o płatność i/lub kontroli.

Podstawowy dokument strategiczny polityki regionalnej państwa. Celem głównym Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030 jest efektywne wykorzystanie wewnętrznych potencjałów terytoriów i ich specjalizacji dla osiągania zrównoważonego rozwoju kraju, co tworzyć będzie warunki do wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym osiąganiu spójności w wymiarze społecznym, gospodarczym, środowiskowym i przestrzennym. Dookreśla on zatem II cel szczegółowy SOR – Rozwój społecznie wrażliwy i terytorialnie zrównoważony. Cel główny polityki regionalnej do roku 2030 będzie realizowany w oparciu o trzy uzupełniające się cele szczegółowe:

Cel szczegółowy I: Zwiększenie spójności rozwoju kraju w wymiarze społecznym, gospodarczym, środowiskowym i przestrzennym;
Cel szczegółowy II: Wzmacnianie regionalnych przewag konkurencyjnych;
Cel szczegółowy III: Podniesienie jakości zarządzania i wdrażania polityk ukierunkowanych terytorialnie.

Monitorowanie zarządzania środkami z Funduszy Europejskich przyznanymi na realizację programów i projektów jest podstawą oceny sprawności ich wydatkowania.

Monitorowanie postępu realizacji programów i projektów poprzez system wskaźników określonych w dokumentach programowych.

Oznacza osobę prawną lub fizyczną, która otrzymuje wsparcie z Funduszy za pośrednictwem beneficjenta funduszu małych projektów lub z instrumentu finansowego.

Przedsięwzięcie zmierzające do osiągnięcia założonego celu określonego wskaźnikami, z określonym początkiem i końcem realizacji, zgłoszone do objęcia albo objęte finansowaniem UE jednego z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności albo Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w ramach programu.

Środki finansowe pochodzące z budżetu państwa oraz państwowych funduszy celowych, środki budżetów jednostek samorządu terytorialnego, środki innych jednostek sektora finansów publicznych, a także inne środki jednostek oraz form organizacyjno-prawnych sektora finansów publicznych.

Środki finansowe pochodzące z budżetu Unii Europejskiej, a w szczególności z Funduszy Europejskich.

Przekazywanie sprawozdań z realizacji zadań współfinansowanych z Funduszy Europejskich na poziomie projektu, działania lub programu. Sprawozdanie zawiera informacje o postępach w rzeczowym i finansowym zakresie realizacji projektu/działania/programu. Częstotliwość raportowania określana jest - w przypadku projektów w umowie dofinansowania, a w przypadku działań i programów - w dokumentach dotyczących systemu wdrażania Funduszy Europejskich.

Dokument wyznaczający kierunki rozwoju województwa opolskiego w dziedzinie transferu wiedzy. Specjalizacje inteligentne województwa, wyzwania stojące przed regionem do 2030 r., analiza SWOT oraz strategia wdrażania założeń – to wszystko znaleźć można w opolskiej Regionalnej Strategii Innowacji. Przy jej opracowaniu uwzględniono aktualne tendencje dotyczące planowania strategicznego i oparto się na wynikach najnowszych badań oraz analiz dotyczących innowacyjności na poziomie regionalnym, krajowym i europejskim. 

Środki w wysokości 6 proc. ogólnej sumy przyznanej danemu krajowi członkowskiemu (regionowi) z funduszy europejskich na początku okresu programowania. Służą do finansowego wspierania tych dokumentów programowych, które w oparciu o standardowy zestaw wskaźników, uzgodnionych wcześniej pomiędzy Komisją Europejską a danym krajem członkowskim (regionem), wykazują najlepsze wyniki, jeśli chodzi o stopień osiągnięcia zakładanych celów, jakość zarządzania oraz postępy finansowe.

Sprawozdanie roczne przedkładane jest corocznie przez instytucję zarządzającą Komisji Europejskiej. Zawiera ono najważniejsze informacje na temat wdrażania programu i jego priorytetów w odniesieniu do danych finansowych oraz rzeczowych, w szczególności: wspólnych wskaźników i wskaźników specyficznych.

Wizja rozwoju, zawarta w strategii, określa Opolskie w 2030 roku jako region cenionej jakości życia, wynikającej z unikalnego i uniwersalnego łączenia różnorodności dynamiki i równowagi, nowoczesności i tradycji, otwartości i integracji. Dokument ten łączy wymiar społeczno-gospodarczy z przestrzennym, odnosi się do inteligentnych specjalizacji regionalnych, przede wszystkim stanowi solidną podstawę do wydatkowania środków na rozwój, jest spójny z dokumentami unijnymi i krajowymi strategiami rozwoju. Strategia Opolskie 2030 składa się z dwóch podstawowych części. Pierwsza to wnioski z tzw. diagnozy, czyli charakterystyka województwa w trzech obszarach: społecznym, środowiskowym i gospodarczym. Opisuje także mocne i słabe strony regionu oraz szanse i zagrożenia, z którymi musimy się zmierzyć. Natomiast druga część strategii zawiera opis celów strategicznych oraz służących ich realizacji celów operacyjnych wraz z kierunkami działań. Trzy cele strategiczne, czyli: człowiek i relacje; środowisko i rozwój oraz silna gospodarka.

Dokument przygotowany i przyjęty przez instytucję zarządzającą krajowym programem albo regionalnym programem, określający w szczególności zakres działań realizowanych w ramach poszczególnych priorytetów programu. Instytucja Zarządzająca programem regionalnym Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021-2027 opracowała i przyjęła Szczegółowy Opis Priorytetów Programu Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021-2027.

Umowa o dofinansowanie projektu:
a) umowa zawarta między właściwą instytucją a wnioskodawcą, którego projekt został wybrany do dofinansowania, zawierająca co najmniej elementy, o których mowa w art. 206 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, w tym umowa o finansowaniu, o której mowa w art. 59 ust. 5 rozporządzenia ogólnego,
b) porozumienie, o którym mowa w art. 206 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, zawarte
między właściwą instytucją a wnioskodawcą, którego projekt został wybrany do dofinansowania,
c) umowa lub porozumienie zawarte między właściwą instytucją a wnioskodawcą, którego projekt został wybrany do dofinansowania w ramach programu Interreg.

Umowa określająca uwarunkowania, cele i kierunki wykorzystania środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, przygotowana z udziałem partnerów społecznych i gospodarczych oraz zatwierdzona przez Komisję Europejską. Każde państwo członkowskie przygotowuje umowę partnerstwa, w której określa strategiczne kierunki programowania i ustalenia dotyczące skutecznego i efektywnego korzystania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+), Funduszu Spójności (FS), Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST) i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury (EFMRA) na okres od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2027 r.

Ustawa o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027, określa zasady realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2021–2027, podmioty uczestniczące w realizacji tych programów i tej polityki oraz tryb współpracy między nimi.

Wkład beneficjenta do projektu (pieniężny lub niepieniężny), który nie zostanie beneficjentowi przekazany w formie dofinansowania (różnica między kwotą wydatków kwalifikowalnych a kwotą dofinansowania przekazaną beneficjentowi, zgodnie ze stopą dofinansowania dla projektu rozumianą jako % dofinansowania wydatków kwalifikowalnych).

Wniosek, w którym zawarte są informacje na temat wnioskodawcy oraz opis projektu, na podstawie których dokonuje się oceny spełniania przez ten projekt kryteriów wyboru projektów.

Wniosek składany przez beneficjenta za pośrednictwem CST2021 (aplikacja SL2021) obrazujący postęp rzeczowo-finansowy projektu. Służy wnioskowaniu przez beneficjenta 
o wypłacenie dofinansowania w formie zaliczki lub refundacji poniesionych wydatków kwalifikowalnych, rozliczenia zaliczki lub złożenia samej części sprawozdawczej obrazującej postęp realizacji projektu, bez rozliczania wydatków. Występują cztery podstawowe rodzaje wniosków: sprawozdawczy, o refundację, o zaliczkę oraz rozliczający zaliczkę. Możliwe jest łączenie różnych rodzajów wniosków. Wnioski powinny być składane zgodnie z zatwierdzonym przez IZ FEO 2021-2027 harmonogramem płatności, stanowiącym załącznik do umowy/decyzji o dofinansowanie projektu, co najmniej raz na trzy miesiące (w przypadku braku wydatków do rozliczenia należy złożyć wniosek sprawozdawczy).

Podział wskaźników na kluczowe i specyficzne wskazuje na źródło ich pochodzenia. Wskaźniki kluczowe ujęte są zarówno wśród wskaźników produktu, jak i rezultatu. Wskaźniki kluczowe to wskaźniki horyzontalne oraz wskaźniki określone dla poszczególnych PI na poziomie krajowym na WLWK 2014, obowiązkowo zaimplementowane do programu regionalnego.

Podział wskaźników na obligatoryjne i pomocnicze wskazuje na obowiązek ich wykazania przez beneficjenta, ze względu na wagę ich pomiaru dla Programu. Jako obligatoryjne wskazano zarówno wskaźniki produktu, jak i rezultatu.

Podział wskaźników na obligatoryjne i pomocnicze wskazuje na obowiązek ich wykazania przez beneficjenta, ze względu na wagę ich pomiaru dla Programu. Jako pomocnicze wskazano zarówno wskaźniki produktu, jak i rezultatu.

Podział wskaźników na produkty i rezultaty jest podstawową formą podziału wskaźników. Wskaźniki produktu są to bezpośrednie, rzeczowe efekty podjętych działań mierzonych konkretnymi wielkościami. Opisują wszystkie te produkty, które powstają w trakcie realizacji projektu na skutek wydatkowania środków, tj. kosztów kwalifikowalnych, np. długość sieci kanalizacji sanitarnej.

Podział wskaźników na produkty i rezultaty jest podstawową formą podziału wskaźników. Wskaźniki produktu dotyczą realizowanych działań. Produkt stanowi wszystko, co zostało uzyskane w wyniku działań współfinansowanych z EFS. Są to w szczególności usługi świadczone na rzecz uczestników podczas realizacji projektu. Wskaźniki produktu odnoszą się do osób objętych wsparciem.

Wskaźniki rezultatu bezpośredniego odnoszą się do sytuacji bezpośrednio po zakończeniu wsparcia, tj. w przypadku osób lub podmiotów – po zakończeniu ich udziału w projekcie - do 4 tygodni od zakończenia udziału w projekcie.

Wskaźniki rezultatu długoterminowego dotyczą efektów wsparcia osiągniętych w dłuższym okresie od zakończenia wsparcia. Wskaźniki te odnoszą się do sytuacji uczestnika po upływie co najmniej 4 tygodni.

Podział wskaźników na produkty i rezultaty jest podstawową formą podziału wskaźników. Wskaźniki rezultatu to te efekty realizacji projektu, które opisują zmiany, jakie nastąpiły w wyniku wdrożenia projektu. Są logicznie powiązane ze wskaźnikami produktu, np. liczba dodatkowych osób korzystających z ulepszonego oczyszczania ścieków.

Podział wskaźników na produkty i rezultaty jest podstawową formą podziału wskaźników. Wskaźniki rezultatu dotyczą oczekiwanych efektów wsparcia ze środków EFS. Określają efekt zrealizowanych działań w odniesieniu do osób, np. w postaci zmiany sytuacji na rynku pracy. W celu ograniczenia wpływu czynników zewnętrznych na wartość wskaźnika rezultatu, powinien on być jak najbliżej powiązany z działaniami wdrażanymi w ramach odpowiedniego projektu. Oznacza to, że wskaźnik rezultatu obrazuje efekt wsparcia udzielonego danej osobie i nie obejmuje efektów dotyczących grupy uczestników, którzy nie otrzymali wsparcia. Wskaźniki rezultatu odnoszą się do sytuacji po zakończeniu wsparcia.

Podział wskaźników na kluczowe i specyficzne wskazuje na źródło ich pochodzenia. Wskaźniki specyficzne ujęte są zarówno wśród wskaźników produktu, jak i rezultatu. Wskaźniki specyficzne to dodatkowe wskaźniki określone przez Instytucję Zarządzającą RPO WO 2014-2020 na poziomie Programu, SZOOP i projektu w celu uzyskania informacji o konkretnych formach wsparcia realizowanych przez beneficjenta lub specyficznych dla działania/poddziałania.

Wskaźniki opisujące sytuację społeczno-gospodarczą na obszarze realizacji projektu, mierzone przed rozpoczęciem oraz w trakcie jego wdrażania, w celu oszacowania zachodzących zmian, niewynikających jednakże z realizacji inwestycji.

Unia Europejska ustanowiła wspólną klasyfikację jednostek terytorialnych do celów statystycznych, zwaną NUTS. Ma ona ułatwić gromadzenie, opracowywanie i rozpowszechnianie zharmonizowanych regionalnych danych statystycznych w UE. Ten hierarchiczny system jest również wykorzystywany do przeprowadzania analiz społeczno-ekonomicznych regionów i planowania interwencji w kontekście polityki spójności UE. W ramach klasyfikacji NUTS wprowadzono strukturę hierarchiczną, w której każdemu państwu członkowskiemu przydzielono trzy poziomy: NUTS 1, NUTS 2 i NUTS 3. Drugi i trzeci poziom to odpowiednio jednostki poziomu pierwszego i drugiego. Państwo członkowskie może przyjąć kolejne hierarchiczne szczeble szczegółowości dla dalszego podziału poziomu NUTS 3.

Jest konsekwentnie realizowana przez kolejne perspektywy finansowe funduszy unijnych na każdym etapie realizacji Umowy Partnerstwa oraz programów krajowych i regionalnych. W praktyce realizacja zasady partnerstwa oznacza włączenie przedstawicieli samorządów terytorialnych, partnerów społecznych, gospodarczych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji badawczych i uniwersytetów w procesy programowania, wdrażania, monitorowania i ewaluacji funduszy unijnych. Zasada partnerstwa opiera się na mechanizmach wielopoziomowego zarządzania odzwierciedlonych w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz wypełnia postulaty europejskiego kodeksu postępowania w sprawie umów o partnerstwie i programów wspieranych z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych ustanowionego rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) nr 240/2014 (zwanego „europejskim kodeksem postępowania w sprawie partnerstwa”).

Zgodnie z art. 9 ust. 4 rozporządzenia ogólnego cele funduszy są realizowane zgodnie z celem wspierania zrównoważonego rozwoju, określonym w art. 11 TFUE oraz z uwzględnieniem celów ONZ dotyczących zrównoważonego rozwoju, a także porozumienia paryskiego i zasady „nie czyń poważnych szkód”. Instytucje zaangażowane w wydatkowanie środków polityki spójności powinny wspierać działania, które byłyby prowadzone z poszanowaniem norm i priorytetów Unii w zakresie klimatu i środowiska i które nie czyniłyby poważnych szkód dla celów środowiskowych zgodnie z zasadą ‘Do no significant harm’ (DNSH), czyli „nie czyń poważnych szkód” we wszystkich programach. Jednym z narzędzi realizacji zasady zrównoważonego rozwoju w polityce spójności 2021-2027 jest stosowanie kryteriów wyboru projektów wspierających rozwiązania proekologiczne takie jak oszczędność energii i wody, powtórne wykorzystanie zasobów, ograniczenie wpływu na bioróżnorodność itp.